Ból stawów? 7 sygnałów, których nie wolno ignorować!

Ból stawów czy różnego rodzaju nieprzyjemne doznania w ich obrębie – to niezwykle częsta dolegliwość, z którą borykają się ludzie w różnym wieku. Nierzadko mamy tendencję do machania ręką na pierwsze symptomy – „samo przejdzie”, „pewnie nadwyrężyłam mięsień”, „to tylko przez zmianę pogody” albo „po prostu się starzeję”. Jednak niektóre, na pierwszy rzut oka być może wyglądające na nieistotne, objawy mogą być poważnymi sygnałami ostrzegawczymi o rozpoczynającej się lub już zaawansowanej chorobie czy uszkodzeniu stawów. Jeśli w porę nie zwrócimy na nie uwagi i nie zgłosimy się po pomoc, ryzykujemy nie tylko przewlekłym bólem, ale także utratą sprawności ruchowej i znacznym pogorszeniem jakości życia. Jakie to 7 często ignorowanych objawów ze strony stawów?

7 objawów problemów ze stawami, których nie wolno ignorować:

1. Poranna sztywność stawów: Po przebudzeniu odczuwasz sztywność, „zablokowanie” jednego lub kilku stawów (szczególnie często kolan, bioder, ramion, dłoni czy stóp), utrudniony ruch. To uczucie może trwać od kilku minut do godziny, a nawet dłużej. Jeśli sztywność utrzymuje się ponad 30 minut, może to być oznaką zapalnej choroby stawów. Często ten objaw zrzucamy na karb „wieku” lub rzekomo niewygodnej pozycji podczas snu.
2. Ból podczas ruchu lub po wysiłku fizycznym: Staw zaczyna boleć podczas wykonywania określonych ruchów (np. ból kolan przy wchodzeniu po schodach, ból barku przy podnoszeniu ręki) lub ból pojawia się bądź znacznie nasila po aktywności fizycznej (spacerze, uprawianiu sportu, pracy). Ludzie mają tendencję do mylenia tego ze zwykłym zmęczeniem mięśni lub chwilowym nadwyrężeniem.
3. Trzaski, strzykanie, skrzypienie w stawach (krepitacje): Podczas poruszania stawem (zwłaszcza kolanowym, ramiennym, biodrowym) słychać lub nawet czuć trzaski, strzykanie, wrażenie jakby coś w środku tarło lub skrzypiało. Chociaż pojedyncze, bezbolesne „strzelanie” w stawach może być normalne (zwłaszcza u młodych osób), stałe, powtarzające się trzaski czy skrzypienie, szczególnie jeśli towarzyszy im ból lub dyskomfort, mogą sygnalizować uszkodzenie i zużycie chrząstki stawowej.
4. Obrzęk stawu lub miejscowe uczucie gorąca: Zauważalny obrzęk stawu lub okolicy wokół niego, zwiększenie jego objętości (w porównaniu z drugą stroną). Czasami skóra nad uszkodzonym stawem może być zaczerwieniona i w dotyku cieplejsza niż otaczające tkanki. Są to wyraźne objawy procesu zapalnego, nawet jeśli obrzęk jest niewielki lub pojawia się tylko sporadycznie.
5. Zmniejszony zakres ruchów (ograniczenie ruchomości): Coraz trudniej jest w pełni wyprostować lub zgiąć nogę w kolanie, rękę w łokciu, podnieść rękę nad głowę, obrócić tułów czy głowę. Ruchy stają się jakby skrępowane, ograniczone, nie tak swobodne jak kiedyś. Ponieważ często rozwija się to stopniowo, ludzie niepostrzeżenie się adaptują i mogą nawet nie zauważyć ograniczenia, dopóki nie stanie się ono bardzo wyraźne.
6. Niestabilność stawu, uczucie „chybotania”: Podczas chodzenia, wstawania czy zmiany pozycji ciała pojawia się uczucie, jakby staw (zwłaszcza kolanowy lub skokowy) był niestabilny, „luźny”, „chybotał się”, zaraz miał „wyskoczyć” lub „poddać się” pod ciężarem. Może to wskazywać na naciągnięcie, zerwanie więzadeł lub osłabienie otaczających mięśni stabilizujących staw.
7. Ból zakłócający sen lub codzienne czynności: Jeśli ból stawu staje się tak silny, że budzi Cię w nocy, nie pozwala spokojnie spać, lub jeśli z powodu bólu czy zaburzenia funkcji stawu trudno jest wykonywać zwykłe codzienne czynności (np. odkręcić słoik, zapiąć guziki, założyć buty, chodzić, pracować przy komputerze), jest to niewątpliwie poważny sygnał, że problem jest zaawansowany i wymaga pilnej uwagi.

Dlaczego nie wolno ignorować tych sygnałów?

Wymienione objawy mogą być pierwszymi oznakami różnych chorób i uszkodzeń stawów. Najczęściej sygnalizują:

• Chorobę zwyrodnieniową stawów (osteoartrozę): Degeneracyjną chorobę stawów, związaną ze stopniowym zużyciem i zanikiem chrząstki stawowej.
• Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): Przewlekłą chorobę autoimmunologiczną, wywołującą zapalenie stawów i mogącą uszkadzać inne narządy.
• Inne zapalenia stawów: Reaktywne, łuszczycowe, dnawę moczanową itp.
• Skutki urazów: Długotrwałe zmiany w stawie spowodowane starymi urazami (np. zerwaniem więzadeł, uszkodzeniem łąkotki).

Im wcześniej zostanie ustalona dokładna przyczyna problemów ze stawami, tym więcej jest możliwości zastosowania skutecznego leczenia, które pomoże spowolnić postęp choroby, zmniejszyć ból i stan zapalny, zachować funkcję stawu na jak najdłuższy czas i utrzymać dobrą jakość życia.

Co robić, gdy zauważysz niepokojące objawy?

Jeśli rozpoznałaś u siebie jeden lub kilka z tych symptomów, zwłaszcza jeśli się powtarzają, trwają dłużej niż kilka tygodni lub nasilają się – nie ignoruj ich i nie lecz się na własną rękę środkami przeciwbólowymi. Zgłoś się do swojego lekarza rodzinnego. Opowiedz o niepokojących Cię objawach, ich czasie trwania, intensywności. Lekarz przeprowadzi wstępne badanie i, jeśli będzie to konieczne, zleci odpowiednie badania (np. badania krwi, zdjęcie rentgenowskie, badanie ultrasonograficzne lub rezonans magnetyczny) albo skieruje Cię na konsultację do lekarza specjalisty – reumatologa lub ortopedy-traumatologa – który ustali dokładną diagnozę i zaleci najodpowiedniejszy plan leczenia.

Dbaj o stawy – ciesz się ruchem każdego dnia!

Nasze stawy to skomplikowany i bardzo ważny mechanizm naszego ciała, pozwalający nam poruszać się i cieszyć aktywnym życiem. Wsłuchuj się w sygnały wysyłane przez Twój organizm i nie ignoruj jego wołania o pomoc. Wcześnie zauważona i zdiagnozowana choroba stawów jest znacznie łatwiejsza do opanowania. Dbaj o swoje stawy już dziś, abyś mogła długo cieszyć się swobodą ruchu!